W marcu 2012 Rada Nadzorcza PFRON zatwierdziła do realizacji pilotażowy program „Aktywny samorząd", który przewiduje powierzenie samorządom powiatowym realizacji programu adresowanego do indywidualnych osób niepełnosprawnych.

Badania społeczne, w tym Ogólnopolskie badanie sytuacji, potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych zrealizowane w latach 2008-2010 przez PFRON oraz Szkołę Wyższą Psychologii Społecznej, potwierdzają, że jakość życia osób niepełnosprawnych w zasadniczym stopniu związana jest z jakością funkcjonowania społeczności lokalnych, w tym władzy i administracji w powiatach.

Program „Aktywny samorząd" umożliwi samorządom aktywniejsze włączenie się w działania na rzecz inkluzji społecznej osób niepełnosprawnych. Działania przewidziane w programie uzupełnią plany ujęte w powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych i programach działań na rzecz osób niepełnosprawnych.

Głównym celem programu jest wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji. Program obejmuje pomoc w:

• zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu,
• zakupie specjalistycznego sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem,
• zakupie urządzeń lektorskich,
• zakupie urządzeń brajlowskich,
• dofinansowaniu szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu komputerowego i oprogramowania,
• zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
• utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
• uzyskaniu prawa jazdy kategorii B,
• utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej (dofinansowanie opłaty za pobyt dziecka osoby niepełnosprawnej w żłobku lub przedszkolu).

Realizatorem programu będzie samorząd powiatowy, który przyjmie zaproszenie PFRON do realizacji programu.

Treść programu została opublikowana na witrynie internetowej PFRON: www.pfron.org.pl. Warunki uczestnictwa osób niepełnosprawnych w poszczególnych obszarach programu są określone w rozdziale V programu.

Do końca grudnia roku poprzedzającego każdy rok realizacji programu PFRON będzie określać kierunki działań programu oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu w danym roku. Dokument będzie zawierać:

• wskazanie obszarów programu, które będą realizowane w danym roku,
• wysokość maksymalnej kwoty dofinansowania ze środków PFRON,
• wysokość minimalnego udziału własnego Wnioskodawcy,
• sposób zabezpieczenia udzielonego dofinansowania,
• zakres pojęć dotyczących przedmiotu dofinansowania i kryteriów uczestnictwa osób niepełnosprawnych w programie.

Dokument może także zawierać:

• dodatkowe wymagania w zakresie weryfikacji formalnej i merytorycznej wniosków,
• preferencje przysługujące Wnioskodawcom w trakcie rozpatrywania wniosków.

Kierunki działań programu oraz warunki brzegowe obowiązujące w 2012 roku zostaną opublikowane najpóźniej do 31 maja 2012 roku.

Dofinansowanie będzie następowało na pisemny wniosek osoby niepełnosprawnej, zawierający uzasadnienie wskazujące na związek udzielenia dofinansowania z możliwością realizacji celów programu. Wniosek będzie można złożyć do jednostki organizacyjnej samorządu powiatowego, właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy.

Przyjmowanie wniosków będzie następowało w trybie ciągłym, jednak nie później niż do 30 września danego roku realizacji programu.

Obecnie PFRON prowadzi intensywne prace związane z realizacją postanowień program, tj. przygotowuje dokument wyznaczający kierunki działań programu oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu w 2012 roku, jak też wzory dokumentów niezbędnych w trakcie realizacji programu.

Przewiduje się, że realizacja programu w powiatach może rozpocząć się nie wcześniej niż pod koniec bieżącego półrocza. Do tego czasu nie ma możliwości składania wniosków o dofinansowanie w ramach programu.