Śląskie sprawniej – wsparcie osób niepełnosprawnych w aktywizacji zawodowej

Odbyło się kolejne spotkanie grupy ekspertów. Zaprezentowano doświadczenia w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych

O swoich doświadczeniach mówiła m.in Gabriela Szymkowiak – Prezes Spółdzielni Socjalnej „Rybka” z Katowic. Podmiot od stycznia 2011 r. prowadzi w katowickiej zabytkowej dzielnicy Giszowiec śląską, stylową kawiarnię „U Rybki”. Ciasta, pieczone na miejscu z najlepszych składników, gościły już na niejednym weselnym lub świątecznym stole. Spółdzielnia angażuje się w promowanie regionalnych tradycji i dziedzictwa kulturowego, organizując wieczorki śląskie „Mówię i godom” w partnerstwie z Telewizją Katowice. Spółdzielnię założyło siedem osób, w tym osoby niepełnosprawne i długotrwale bezrobotne.

Z relacji Gabriela Szymkowiak wynika, że istotne znaczeniu ma zapewnienie uczestnikom spółdzielni stałego kontaktu ze specjalistami, przede wszystkim z psychologiem. Wspiera on pracowników w nawiązaniu właściwych relacji, przeciwdziała ewentualnym konfliktom, pomaga menadżerom w zarządzaniu niepełnosprawnością w miejscu pracy.

W dyskusji podkreślono potrzebę:

  • uwzględnienia wsparcia uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej w projektach finansowanych ze środków unijnych,
  • organizacji staży dla osób z niepełnosprawnością powyżej 6 miesięcy,
  • realizowania w przyszłych projektach zindywidualizowanych działań, tak by osoby z niepełnosprawnością mogły podejmować trwałe zatrudnienie,
  • wzmacniania współpracy z Powiatowymi Urzędami Pracy.

W dyskusji wskazywano także na bolączki związane z aktywizacją osób niepełnosprawnych. Szczególnie trudne jest tworzenie miejsca pracy, szczególnie w nowo powstałych podmiotach. Pożądane są działania pomocowe polegające na przygotowaniu dokumentów, sporządzeniu rozliczeń itp. Mogą je realizować np. ośrodki wsparcia ekonomii społecznej we współpracy z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Inna bariera to niewielki stopień wdrażania klauzul społecznych, co m.in. przedsiębiorstwom ekonomii społecznej skutecznie uniemożliwia pozyskiwanie zamówień. Nawet jeżeli takie klauzule uwzględniane są w zamówieniach, często niewystarczająco weryfikuje się trwałe zatrudnienie pracowników w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Powoduje to, że takie postępowania wygrywają podmioty prowadzące wyłącznie działalność komercyjną, zatrudniające osoby z niepełnosprawnością na czas wykonania zlecenia. Rozwiązaniem jest stawianie przemyślanych kryteriów dostępu do zamówienia, które premiują trwałe zatrudnienie osób zagrożonych wykluczeniem i odpowiednio długi okres funkcjonowania firmy na rynku.

Podnoszono również potrzebę wspierania przedsiębiorstw ekonomii społecznej w zakresie zarządzania firmą, sprawozdawczości prawno-finansowej itp.


Projekt „Śląskie sprawniej – wsparcie osób niepełnosprawnych w aktywizacji zawodowej” realizowany jest w formule partnerskiej przez Samorząd Województwa Śląskiego (Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego) pełniący rolę Lidera oraz dwa powiaty z terenu województwa śląskiego, tj. Powiat Zawierciański i Żory – miasto na prawach powiatu. Projekt w swoich założeniach dotyczy przede wszystkim wypracowania i wdrożenia przez dwa powiaty kompleksowego modelu wsparcia osób niepełnosprawnych wraz z działaniami dotyczącymi międzysektorowej współpracy różnych podmiotów i instytucji na rzecz wypracowania skutecznych i efektywnych narzędzi oraz instrumentów w zakresie aktywizacji społeczno-zawodowej opisanej grupy społecznej.